فرصت تبلیغ دینی و فرهنگی عبور زائران آذربایجان از مرز ایران
مراسم اربعین بزرگ‌ترین تجمع معنوی در جهان است. صدها هزار نفر از ساکنان کشورهای مختلف جهان با سعی و تلاش در پی آن هستند که خود را به کربلا برسانند تا مرقد مطهر امام حسین (ع) را زیارت کنند و در مراسم مقدس اربعین حاضر شوند.
البته که شرایط برای کسانی که راهی این سفر معنوی می‌شوند کمی متفاوت است و کار برای شیعیان برخی کشورها سخت‌تر و مشکلاتشان به‌مراتب بیشتر از سایرین است؛ از جمله شیعیان جمهوری آذربایجان.
در این باره برهان حشمتی، پژوهشگر مسائل جمهوری آذربایجان، می‌گوید: «محدودیت‌ها و محرومیت‌هایی که در دهه‌های اخیر نسبت به مردم شیعه در جمهوری آذربایجان وارد شده قابل توجه است. به طوری که بیشتر این محدودیت‌ها در زمینه رسمی و دولتی بوده که برای شیعیان که جمعیت زیادی از آذربایجان را تشکیل می‌دهند، بسیار سخت بوده. در نتیجه این آزارها تعداد قابل توجهی از دانشمندان و چهره‌های دینی در کنار جوانان شیعه به شهادت رسیده یا دستگیر شدند.»
او تصریح می‌کند: «در سیاست چندفرهنگ‌گرایی و آزادی اعتقادات، تنها گروهی که از آن بهره‌مند می‌شود، جریان‌های غیر اسلامی هستند. مثلاً در جمهوری آذربایجان، یهودیان از آزادی کامل برخوردارند و به راحتی می‌توانند تجمعات نمایشی و آیینی خود را برگزار کنند. این در حالی است که مسلمانان اجازه برگزاری هیچ‌گونه مراسم گسترده‌ای را جز در داخل مساجد ندارند و در صورت برگزاری چنین تجمعاتی با برخورد پلیس مواجه خواهند شد.»
این محقق اجتماعی و دینی در ادامه به خستگی‌ناپذیر بودن شیعیان جمهوری آذربایجان در احیای سنت‌های شیعی اشاره می‌کند: « مردم در کشور جمهوری آذربایجان در این مبارزه خستگی‌ناپذیر قرار دارند و با وجود تمامی مشکلاتی که برایشان به وجود می‌آید، در ایام ماه محرم و رمضان و دیگر مناسبت‌های مذهبی حضور فعالی دارند. آن‌ها هرگز از حرکت در مسیر احیای اسلام اصیل دست نمی‌کشند و همواره روش‌های جدیدی برای مقابله با حاکمان ظالم و دشمن دین به کار می‌برند. یکی از بزرگ‌ترین جلوه‌های این تلاش و مقاومت را می‌توان در حضور پرشور مردم شیعه آذربایجانی در مراسم اربعین دانست.»
منبع: